Quenya
Η αρχαία γλώσσα κοινή σε όλα τα Ξωτικά στη μορφή που πήρε στο Βάλινορ. Μεταφέρθηκε στη Μέση-γη από τους εξόριστους Νόλντορ, που όμως την άφησαν από καθημερινή τους γλώσσα, ιδίως μετά την διαταγή του βασιλιά Θίνγκολ που απαγόρευσε τη χρήση της. Αναφέρεται επίσης και με άλλες εκφράσεις όπως: Υψηλή Γλώσσα των Έλνταρ, Υψηλή Γλώσσα των Ξωτικών, Γλώσσα του Βάλινορ, η Γλώσσα των Ξωτικών του Βάλινορ, η Γλώσσα των Νόλντορ, η Υψηλή Γλώσσα της Δύσης.
Η Quenya τυπικά γραφόταν με τα Tengwar του Φέανορ. Χρησιμοποιούταν επίσης μια παλαιότερη γραφή, η Σαράτι του Ρούμιλ. Από τις τρεις φυλές των Ξωτικών στο Άμαν, οι Νόλντορ και οι Βάνυαρ μιλούσαν ελαφρώς διαφορετικά. Η λέξη Quenya, ωστόσο, συνήθως αναφέρεται στην Quenya των Νόλντορ (Noldorin Quenya), από τη στιγμή που ήταν η μόνη διάλεκτος Quenya που ομιλούταν στη Μέση-Γη. Η γλώσσα υιοεθετήθηκε επίσης από τους Βάλαρ, οι οποίοι έκαναν μερικές νέες εισαγωγές από τη δική τους γλώσσα, αν και αυτές οι λέξεις είναι πιο πολλές συη διάλεκτο των Βάνυαρ απ' ό,τι σε αυτή των Νόλντορ. Πιθανώς αυτό να οφείλεται στη στενή σχέση που είχαν οι Βάλαρ με τους Βάνυαρ. Η τρίτη φυλή στο Άμαν, οι Τελέρι, μιλούσαν μια διαφορετική, αρκετά συγγενική γλώσσα, την Τελέριν, αν και αυτή φάνηκε σε κάποιους ως διάλεκτος της Quenya, το οποίο ήταν αναληθές από ιστορικής άποψης, εύλογο όμως από γλωσσικής πλευράς. Οι γλώσσες δεν μοιράζονταν κοινή ιστορία, έμοιαζαν όμως πάρα πολύ.
Οι Νόλντορ που έφυγαν για τη Μέση-Γη (μετά το Σκοτείνιασμα του Βάλινορ) μιλούσαν την Quenya μεταξύ τους. Ωστόσο, όταν ο Έλου Θίνγκολ του Ντόριαθ, που ήταν ο Βασιλιάς των Σίνταρ (Ξωτικά από τη γραμμή των Τελέρι που παρέμειναν στο Μπελέριαντ αντί να ταξιδέψουν στο Βάλινορ) έμαθε για την Αδελφοκτονία εις βάρος των Τελέρι, απαγόρευσε να ομιλείται η Quenya σε όλο το βασίλειό του. Οι Σίνταρ ήταν αργοί στην εκμάθηση της Quenya, ενώ οι Νόλντορ ήδη κατείχαν πλήρως τη Sindarin. H Quenya που χρησιμοποιούταν στη Μέση-Γη της Τρίτης Εποχής (την περίοδο που διαδραματίζεται ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών) αποτέλεσε επιστημονική ασχολία για πολυμαθείς, και τυπικά δεν χρησιμοποιούταν σε συνομιλίες, αλλά διατηρήθηκε ως επίσημη γλώσσα και για γράψιμο. Η Sindarin ήταν η καθομιλουμένη για όλα τα Ξωτικά. Ωστόσο, οι Νόλντορ εξακολουθούσαν να θυμούνται την Quenya και της έδιναν μεγάλη αξία.
Sindarin
Η γλώσσα των Ξωτικών του Μπελέριαντ που προερχόταν από την κοινή γλώσσα των Ξωτικών η οποία είχε αλλάξει πολύ στο πέρασμα των αιώνων από την Quenya του Βάλινορ. Τη μιλούσαν και οι Νόλντορ, οι εξόριστοι του Μπελέριαντ. Ονομαζόταν επίσης η Γλώσσα των Γκρίζων Ξωτικών, η Γλώσσα των Ξωτικών του Μπελέριαντ κ.τ.λ.
H Sindarin ήταν η γλώσσα των Ξωτικών που ομιλούταν περισσότερο στη Μέση-Γη της Τρίτης Εποχής. Ήταν η γλώσσα των Σίνταρ, εκείνων των Τελέρι που στο Μεγάλο Ταξίδι των Ξωτικών επέλεξαν να μείνουν πίσω. Προήλθε από παλαιότερη γλώσσα που ονομάζεται Κοινή Τελέριν (Common Telerin). Όταν oι Νόλντορ ήρθαν πίσω στη Μέση-Γη υιοθέτησαν τη Sindarin, αν και πίστευαν ότι η μητρική τους γλώσσα, η Quenya, ήταν πιο όμορφη. Πριν από την πτώση του Νούμενορ, οι περισσότεροι από τους Ανθρώπους του Νησιού μίλησαν τη γλώσσα. Επίσης είναι η γλώσσα που αναφέρεται στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών ως "η γλώσσα των Ξωτικών". Το αλφάβητο Tengwar τυπικά χρησιμοποιείται για το γράψιμο των γλωσσών των Ξωτικών, αλλά και τα Cirth μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν.
Κατά τη διάρκεια της Πρώτης Εποχής υπήρχαν αρκετές διάλεκτοι της Sindarin:
- Doriathrin ή η γλώσσα του Doriath, μια μορφή της γλώσσας που διατήρησε πολλές αρχαϊκές μορφές.
- Falathrin ή η γλώσσα του Falas, ομιλούταν επίσης αργότερα στη Νάργκοθροντ.
- North Sindarin, οι διάλεκτοι που ομιλούνταν αρχικά στο Ντορθόνιον και στο Χίθλουμ από τους Σίνταρ. Αυτές οι διάλεκτοι περιείχαν πολλές μοναδικές λέξεις και δεν ήταν πλήρως κατανοητές με την Sindarin του Μπελέριαντ.
Cirth
Τα ρουνικά σύμβολα, πρώτος τα επινόησε ο Ντάερον του Ντόριαθ. Tα Cirth αναφέρονται στο ρουνικό σύστημα γραφής της Μέσης-Γης. Cirth (ενικός Certh) σημαίνει "Ρούνοι" στη Sindarin. To Certhas αναφέρεται στο ρουνικό αλφάβητο. Κατά τη διάρκεια της Αιχμαλωσίας του Μέλκορ, οι Σίνταρ του Μπελέριαντ άρχισαν να αναπτύσσουν ένα αλφάβητο για τη γλώσσα τους. Τα γράμματα αυτού του αλφαβήτου είχαν φτιαχτεί εξολοκλήρου για χάραγμα σε ξύλο, πέτρα ή μέταλλο, και ως εκ τούτου είχαν γωνίες και ευθείες γραμμές. Αυτά τα γράμματα ονομάστηκαν Cirth.
Τα Certhas Daeron δημιουργήθηκαν από τον Ντάερον, τον ραψωδό του Βασιλιά Θίνγκολ του Ντόριαθ, και αργότερα εξελίχθηκαν σε αυτό που έγινε γνωστό ως Angerthas Daeron. Παρόλο που τα Cirth αντικαταστάθηκαν αργότερα σε ένα μεγάλο μέρος τους από τα Tengwar (τα οποία βελτιώθηκαν και παρουσιάστηκαν από τον Φέανορ), υιοθετήθηκαν από τους Νάνους για τη γραφή τους, την Khuzdul, επειδή οι ευθείες γραμμές ταίριαζαν καλύτερα στο χάραγμα από ό,τι οι καμπύλες των Tengwar.
Adûnaic
Η μητρική γλώσσα των Ανθρώπων του Νούμενορ κατά την Δεύτερη Εποχή. Γενικά θεωρείται γλώσσα μικρότερου κύρους από τις γλώσσες των Ξωτικών. Οι περισσότερες περιοχές του Νούμενορ, καθώς και οι περισσότεροι από τους άρχοντες και τις αρχόντισσες των Ντουνεντάιν, είχαν Quenya ή Sindarin ονόματα εκτός από τα μητρικά τους, και ακόμη και οι πιο κοινοί γνώριζαν τη Sindarin σε κάποιο βαθμό.
Με την Πτώση του Νούμενορ επήλθε το τέλος της κλασσικής Adûnaic γλώσσας. Η μελέτη και η διατήρησή της παραμελήθηκε από τους Εξόριστους του Νούμενορ, επειδή τη συνδέσανε με τους επαναστάτες και πιεστικούς Βασιλιάδες του Νούμενορ. Οι Άνθρωποι της Μέσης-Γης, ωστόσο, που κατάγονταν από τους πρώιμους ναυτικούς και αποίκους των Νουμενόριανς, ακόμη τη μιλούσαν ως Κοινή Γλώσσα. Αυτή η γλώσσα τελικά εξελίχθηκε στη Δυτική Γλώσσα, η οποία ομιλούταν ευρέως κατά την Τρίτη Εποχή.
Black Speech
Η Μαύρη Ομιλία δημιουργήθηκε από τον Σάουρον στα Σκοτεινά Χρόνια ώστε να είναι η μόνη γλώσσα όλων των υπηρετών της Μόρντορ, αντικαθιστώντας τις πολλές διαφορετικές ποικιλίες των Orkish και άλλες γλώσσες που χρησιμοποιούνταν από τους υπηρέτες του. Όταν ο Σάουρον ανατράπηκε στο τέλος της Δεύτερης Εποχής, η αρχαία "καθαρή" μορφή είχε ξεχαστεί από όλους, εκτός από τους Νάζγκουλ. Όταν ο Σάουρον επέστρεψε έγινε για άλλη μια φορά η επίσημη γλώσσα του Μπαράντ-ντούρ. Η Μαύρη Ομιλία βασιζόταν, τουλάχιστον εν μέρει, στην Valarin. Το μόνο παράδειγμα που δίνεται από την "καθαρή" Μαύρη Ομιλία είναι η αναγραφόμενη φράση στο Ένα Δαχτυλίδι:
Ash nazg durbatulûk, ash nazg gimbatul,
ash nazg thrakatulûk, agh burzum-ishi krimpatul.
Ash nazg durbatulûk, ash nazg gimbatul,
ash nazg thrakatulûk, agh burzum-ishi krimpatul.
Αυτές είναι οι δύο πρώτες γραμμές από το τέλος του στίχου σχετικά με τα Δαχτυλίδια της Δύναμης. Όταν μεταφραστεί στα Αγγλικά προκύπτει το εξής:
One Ring to rule them all, One Ring to find them,
One Ring to bring them all, and in the darkness bind them.
Και αντίστοιχα στα ελληνικά:
Ένα, όλους να κυβερνά και να τους βρίσκει, Ένα.
Ένα, να τους μαζεύει όλους μαζί, με μαύρα μάγια, Ένα.
One Ring to bring them all, and in the darkness bind them.
Και αντίστοιχα στα ελληνικά:
Ένα, όλους να κυβερνά και να τους βρίσκει, Ένα.
Ένα, να τους μαζεύει όλους μαζί, με μαύρα μάγια, Ένα.
Valarin
H Valarin, που ονομάζεται επίσης η Αρχαιότερη Ομιλία, ήταν η γλώσσα των Άινουρ. Ως αγγελικά όντα με τη δυνατότητα να επικοινωνούν μέσω της σκέψης, οι Βάλαρ δεν είχαν καμία ανάγκη για ομιλούμενη γλώσσα, αλλά φαίνεται ότι υιοθετήθηκε στο πλαίσιο της απόκτησης σωματικής, ανθρωπόμορφης μορφής.
Η Valarin ακουγόταν εξαιρετικά ξένη στα αυτιά των Ξωτικών, που μερικές φορές έφτανε στο σημείο της πραγματικής δυσαρέσκειας, και πολύ λίγοι από αυτούς έμαθαν τη γλώσσα, υιοθετώντας μόνο μερικές από τις λέξεις και προσαρμόζοντάς τες στη δική τους Quenya. Oι Βάλαρ έμαθαν την Quenya αντ' αυτού, και την χρησιμοποιούσαν ώστε να συνομιλήσουν με τα Ξωτικά, ή μεταξύ τους, αν τα Ξωτικά ήταν μπροστά. Η Valarin φάνηκε να χρησιμοποιεί μεγάλες λέξεις, και οι Βάνυαρ υιοθέτησαν περισσότερες λέξεις από τη Valarin στην διάλεκτο τους από ό,τι οι Νόλντορ, καθότι ζούσαν πιο κοντά στους Βάλαρ.
Η Valarin είναι άσχετη με όλες τις άλλες γλώσσες της Μέσης-Γης, καθότι δημιουργήθηκε έξω από την Άρντα, και εκτός από λίγες λέξεις (κυρίως κύρια ονόματα) τίποτα δεν είναι γνωστό από τη γλώσσα. Πριν από αυτό, η μόνη μορφή της γλώσσας ήταν η Μουσική των Άινουρ, η πιο αγνή μορφή της γλώσσας. Κάθε σκέψη ήταν οριστική και ως εκ τούτου, η Μουσική διέθετε απόλυτα ικανή δομή. Ο Έρου έδειξε μόνο στους Άινουρ τη Μουσική τους σε μια διαφορετική μορφή με την προσθήκη της τελικής νότας για το τραγούδι τους: Eä, "Είναι".
H Khuzdûl ήταν η μυστική γλώσσα των Νάνων. Ο Άουλε, ο δημιουργός των πρώτων Νάνων, τους δίδαξε τη "γλώσσα που είχε επινοήσει για αυτούς". Λίγα είναι γνωστά για αυτή, διότι οι Νάνοι την κράτησαν για τον εαυτό τους. Μία από τις λίγες μεγάλες φράσεις που είναι γνωστές στους ξένους είναι η πολεμική κραυγή τους: Baruk Khazâd! Khazâd ai-mênu! που σημαίνει Τσεκούρια των Νάνων! Οι Νάνοι είναι πάνω σας!H Khuzdûl είναι μοναδική μεταξύ των γλωσσών και ανήκει σε μια ξεχωριστή γλωσσική συνομοταξία, μην έχοντας καμία σχέση με τις γλώσσες των Ξωτικών.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ της Khuzdûl και των γηγενών γλωσσών των Ανθρώπων, όπως η Taliska, η γλώσσα του πρώτου και του τρίτου Οίκου των Εντάιν. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατά τις πρώτες ημέρες της Μέσης-Γης, πριν οι Άνθρωποι περάσουν στο Μπελέριαντ, είχαν επαφή με τους Νάνους των Γαλάζιων Βουνών και των περιοχών στην Ανατολή. Η Taliska ήταν ο πρόγονος της Adûnaic, της γλώσσας του Νούμενορ και ο άμεσος πρόγονος της Κοινής Γλώσσας. Και οι δύο γλώσσες εμφανίζουν επιρροές από την Khuzdûl. Άλλα ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν από τον Τόλκιν για τη γλώσσα των Νάνων είναι: Khazadian, Aulian, Nauglian, Naukarin.
Η Valarin ακουγόταν εξαιρετικά ξένη στα αυτιά των Ξωτικών, που μερικές φορές έφτανε στο σημείο της πραγματικής δυσαρέσκειας, και πολύ λίγοι από αυτούς έμαθαν τη γλώσσα, υιοθετώντας μόνο μερικές από τις λέξεις και προσαρμόζοντάς τες στη δική τους Quenya. Oι Βάλαρ έμαθαν την Quenya αντ' αυτού, και την χρησιμοποιούσαν ώστε να συνομιλήσουν με τα Ξωτικά, ή μεταξύ τους, αν τα Ξωτικά ήταν μπροστά. Η Valarin φάνηκε να χρησιμοποιεί μεγάλες λέξεις, και οι Βάνυαρ υιοθέτησαν περισσότερες λέξεις από τη Valarin στην διάλεκτο τους από ό,τι οι Νόλντορ, καθότι ζούσαν πιο κοντά στους Βάλαρ.
Η Valarin είναι άσχετη με όλες τις άλλες γλώσσες της Μέσης-Γης, καθότι δημιουργήθηκε έξω από την Άρντα, και εκτός από λίγες λέξεις (κυρίως κύρια ονόματα) τίποτα δεν είναι γνωστό από τη γλώσσα. Πριν από αυτό, η μόνη μορφή της γλώσσας ήταν η Μουσική των Άινουρ, η πιο αγνή μορφή της γλώσσας. Κάθε σκέψη ήταν οριστική και ως εκ τούτου, η Μουσική διέθετε απόλυτα ικανή δομή. Ο Έρου έδειξε μόνο στους Άινουρ τη Μουσική τους σε μια διαφορετική μορφή με την προσθήκη της τελικής νότας για το τραγούδι τους: Eä, "Είναι".
Khuzdûl
H Khuzdûl ήταν η μυστική γλώσσα των Νάνων. Ο Άουλε, ο δημιουργός των πρώτων Νάνων, τους δίδαξε τη "γλώσσα που είχε επινοήσει για αυτούς". Λίγα είναι γνωστά για αυτή, διότι οι Νάνοι την κράτησαν για τον εαυτό τους. Μία από τις λίγες μεγάλες φράσεις που είναι γνωστές στους ξένους είναι η πολεμική κραυγή τους: Baruk Khazâd! Khazâd ai-mênu! που σημαίνει Τσεκούρια των Νάνων! Οι Νάνοι είναι πάνω σας!H Khuzdûl είναι μοναδική μεταξύ των γλωσσών και ανήκει σε μια ξεχωριστή γλωσσική συνομοταξία, μην έχοντας καμία σχέση με τις γλώσσες των Ξωτικών.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ της Khuzdûl και των γηγενών γλωσσών των Ανθρώπων, όπως η Taliska, η γλώσσα του πρώτου και του τρίτου Οίκου των Εντάιν. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατά τις πρώτες ημέρες της Μέσης-Γης, πριν οι Άνθρωποι περάσουν στο Μπελέριαντ, είχαν επαφή με τους Νάνους των Γαλάζιων Βουνών και των περιοχών στην Ανατολή. Η Taliska ήταν ο πρόγονος της Adûnaic, της γλώσσας του Νούμενορ και ο άμεσος πρόγονος της Κοινής Γλώσσας. Και οι δύο γλώσσες εμφανίζουν επιρροές από την Khuzdûl. Άλλα ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν από τον Τόλκιν για τη γλώσσα των Νάνων είναι: Khazadian, Aulian, Nauglian, Naukarin.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου