Οσγκίλιαθ

Η Osgiliath, η αρχαία πρωτεύουσα του Βασιλείου της Gondor, ιδρύθηκε από τον Isildur και τον Anárion, τους γιούς του Elendil, κοντά στα τέλη της Δεύτερης Εποχής, αλλά ερημώθηκε κατά τη διάρκεια της Τρίτης Εποχής και σταδιακά καταστράφηκε. Στον Πόλεμο του Δαχτυλιδιού, η πόλη απέκτησε στρατηγική σημασία ως σημείο διασταύρωσης πάνω από τον Anduin για τους Ανθρώπους της Gondor και τα Orcs της Mordor. Osgiliath στη Sindarin σημαίνει "Οχυρό των Άστρων".

 
Διοικώντας από κοινού, ο Ισίλντουρ και ο Ανάριον όρισαν την Οσγκίλιαθ ως την πρωτεύουσα της Γκόντορ, του νοτίου Βασιλείου των Νουμενόριανς στην εξορία. Προστατευόταν από δύο μικρότερες πόλεις-φρούρια, την Μίνας Ίθιλ (όπου έζησε ο Ισίλντουρ) και τη Μίνας Άνορ (όπου έζησε ο Ανάριον), και πολύ σύντομα έγινε μια μεγάλη και ακμάζουσα πόλη.

Στο κέντρο της πόλης ήταν μια μεγάλη πέτρινη γέφυρα πάνω από τον ποταμό. Στη γέφυρα ήταν ένας πύργος που στέγαζε τον περίφημο Θόλο των Άστρων, μέσα στον οποίο βρισκόταν η Πέτρα της Οσγκίλιαθ, η μεγαλύτερη από τα επτά Παλαντίρι. Στη Μεγάλη Αίθουσα της πόλης βρίσκονταν δίπλα δίπλα οι θρόνοι των γιων του Ελέντιλ.

Λίγο μετά την ίδρυσή της, ο Σάουρον επιτέθηκε στη Γκόντορ το 3429 της Δεύτερης Εποχής.  και στη συνέχεια κινήθηκε δυτικά. Αν και πήρε την Μίνας Ίθιλ, ο Ανάριον υπερασπίστηκε με επιτυχία την Οσγκίλιαθ. Ο Ισίλντουρ ζήτησε βοήθεια από το βορρά και, όταν ο στρατός της Τελευταίας Συμμαχίας έφτασε και αργότερα νίκησε τον Σάουρον, η απειλή για την πόλη έληξε. Στη συνέχεια, για πάνω από χίλια χρόνια, η Οσγκίλιαθ ήταν η πρωτεύουσα της Γκόντορ, καθώς και η μεγαλύτερη και πιο σημαντική πόλη της.
 
Η αρχή της παρακμής της πόλης ήρθε το 1437 της Τρίτης Εποχής, όταν λεηλατήθηκε και κάηκε μετά από την πολιορκία των δυνάμεων του επαναστάτη Καστάμιρ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου επί βασιλείας του Έλντακαρ. Στην σύγκρουση αυτή ξέσπασε πυρκαγιά, καθώς και μεγάλα τμήματα της πόλης καταστράφηκαν, συμπεριλαμβανομένου του Θόλου των Άστρων. Το Παλαντίρ, η Πέτρα της Οσγκίλιαθ, χάθηκε στο ποτάμι. Ο Μεγάλος Λοιμός του 1636 της Τρίτης Εποχής οδήγησε σε περαιτέρω μείωση του πληθυσμού με πολλά θύματα, κι εκείνοι που έφυγαν σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας δεν επέστρεψαν ποτέ. Η πόλη άρχισε να ερημώνεται και πρωτεύουσα έγινε η, πιο ασφαλής, Μίνας Άνορ το 1640 της Τρίτης Εποχής. 

Μέσα στα επόμενα εκατό χρόνια η Γκόντορ υπέμεινε πολλές στρατιωτικές ήττες ανατολικά του Άντουιν, ιδιαίτερα την πτώση της Μίνας Ίθιλ το 2002 της Τρίτης Εποχής, όταν και την κατέλαβαν οι Νάζγκουλ μετονομάζοντάς της σε Μίνας Μόργκουλ. Η Οσγκίλιαθ έγινε ευάλωτη σε επιθέσεις και ευρέως πιστευόταν ότι ήταν στοιχειωμένη, καθώς ο πληθυσμός της εξακολουθούσε να μειώνεται. Τελικά εγκαταλείφθηκε από τον υπόλοιπο άμαχο πληθυσμό, αφού καταλήφθηκε προσωρινά από Ουρούκ-Χάι το έτος 2475. Αν και τελικά απωθήθηκαν από τον Επίτροπο Μπόρομιρ, γιου του τότε Επιτρόπου Ντένεθορ Α', η Οσγκίλιαθ τελικά καταστράφηκε και εγκαταλείφθηκε εντελώς, και η μεγάλη της γέφυρα έσπασε.

Κατά τη διάρκεια των επόμενων αιώνων, το δυτικό τμήμα της ερειπωμένης πόλης βρισκόταν υπό τον έλεγχο της Γκόντορ και μερικές φορές της παρεχόταν στρατιωτική φρουρά, ως μέσο για την υπεράσπιση της διέλευσης του Άντουιν. Το ανατολικό τμήμα, που περιελάμβανε την Ιθίλιεν, ήταν υπό τον έλεγχο της Γκόντορ για το μεγαλύτερο μέρος της διακυβέρνησης του Ντένεθορ Β', αλλά τον Ιούνιο του 3018 της Τρίτης Εποχής καταλήφθηκε από τις δυνάμεις του Σάουρον και η τελευταία γέφυρα έπεσε. Αργότερα, αυτή η επίθεση θεωρήθηκε από κάποιους ως η έναρξη του Πολέμου του Δαχτυλιδιού.

Τον επόμενο Μάρτιο και κατά τη διάρκεια του Πολέμου του Δαχτυλιδιού, ο Σάουρον εισέβαλε δυνατά στην Γκόντορ από τα δυτικά του Άντουιν, και παρά την άμυνα των Φυλάκων του δυτικού τμήματος της πόλης, η Οσγκίλιαθ έπεσε γρήγορα στις δυνάμεις του Εχθρού, αλλά επέστρεψε στη Γκόντορ μετά την τελική ήττα του Σάουρον λίγες εβδομάδες αργότερα. Μετά τον πόλεμο η Οσγκίλιαθ ανοικοδομήθηκε, αλλά ποτέ δεν έγινε τόσο μεγάλη όσο ήταν κάποτε. Η Μίνας Τίριθ παρέμεινε η πρωτεύουσα και η πόλη του βασιλιά. Μετά την ήττα του Σάουρον και το ξεκίνημα της Τέταρτης Εποχής, ο Άραγκορν Β' Ελέσσαρ, ο νέος βασιλιάς της Γκόντορ, ενδέχεται να ξανάχτισε την πόλη, αλλά κράτησε τη Μίνας Τίριθ ως πρωτεύουσά του. Ξαναχτίστηκε την ερειπωμένη βόρεια πόλη της Αννούμινας και την ανακήρυξε ως πρωτεύουσα του Βορείου Βασιλείου του.