Γκοντόλιν

H Gondolin ήταν μια μυστική πόλη στα βόρεια του Beleriand. Όπως αναφέρεται στο Silmarillion, ο Vala Ulmo, ο Άρχοντας των Υδάτων, αποκάλυψε την τοποθεσία της κοιλάδας του Tumladen στο όνειρο του Turgon, Βασιλιά των Noldor. Υπό αυτή την θεϊκή καθοδήγηση, ο Turgon ταξίδεψε από το βασίλειό του στο Nevrast και βρήκε την κοιλάδα. 

Ανάμεσα στο Εκόριαθ (Echoriath - Τα Κυκλωτικά Βουνά), δυτικά του Ντορθόνιον και ανατολικά του Ποταμού Σίριον, υπήρχε ένας στρογγυλός επίπεδος κάμπος με κατακόρυφους τοίχους σε όλες τις πλευρές, μια χαράδρα και ένα τούνελ που οδηγούσε έξω στα νοτιοδυτικά, γνωστό ως η Κρυφή Οδός. Στο μέσον της κοιλάδας ήταν ένας απότομος λόφος που ονομαζόταν Άμον Γκουάρεθ. Εκεί ο Τούργκον αποφάσισε να ιδρύσει τη μεγάλη πόλη - σχεδιασμένη όπως η πόλη της Τίριον στο Βάλινορ, την οποία εγκατέλειψαν οι Νόλντορ όταν έφυγαν εξόριστοι - η οποία θα ήταν προστατευμένη από τα βουνά και κρυφή από τον Μόργκοθ.

Ο Τούργκον και οι δικοί του έχτισαν στα μυστικά την Γκοντόλιν. Όταν ολοκληρώθηκε, ο Τούργκον πήρε όλο το λαό του από το Νέβραστ για να μείνουν μαζί του, σχεδόν το 1/3 των Νόλντορ του Οίκου του Φινγκόλφιν. Η πόλη επιβίωσε για σχεδόν 400 χρόνια, μέχρις ότου προδόθηκε στον Μόργκοθ από τον Μαέγκλιν, τον ανιψιό του Τούργκον. Ο Μαέγκλιν πρόδωσε τη θέση της Γκοντόλιν αφότου του υποσχέθηκε ο Μόργκοθ την κυριαρχία της πόλης και την κόρη του Τούργκον, την Ίντριλ. Ο Μόργκοθ στη συνέχεια έστειλε στρατό στο Κρισαέγκριμ, το πιο απότομο και επικίνδυνο τμήμα των Κυκλωτικών Βουνών, κατά τη διάρκεια του The Gates of Summer (μια μεγάλη γιορτή της Γκοντόλιν), πιάνοντάς τους έτσι όλους απροετοίμαστους και λεηλάτησε την πόλη με σχετική ευκολία. Εκτός από Όρκς, Μπάλρογκς και Δράκους, ο στρατός του Μόργκοθ, στις πρώιμες εκδοχές της ιστορίας, περιελάμβανε σιδερένιες μηχανές που τροφοδοτούνταν από «εσωτερικές φωτιές» και χρησιμοποιήθηκαν ως οχήματα μεταφοράς προσωπικού, ώστε να ξεπεράσουν τα δύσκολα γεωγραφικά εμπόδια και να νικήσουν τις οχυρώσεις.

Κατά τη διάρκεια αυτής της επίθεσης ο Τούργκον σκοτώθηκε. Ήταν ο τελευταίος αρσενικός απόγονος του Φινγκόλφιν που είχε επιζήσει, έτσι ο Γκιλ-γκάλαντ, ο δισέγγονος του Φινάρφιν, έγινε ο τέταρτος και τελευταίος Υψηλός Βασιλέας των Νόλντορ στη Μέση-Γη.