Έρου Ιλούβαταρ

O Eru Ilúvatar είναι η υπέρτατη θεότητα της Arda. Ήταν ο μοναδικός δημιουργός, πάνω από τους Βάλαρ, αλλά έχει αναθέσει πιο άμεση δράση στα πλαίσια της Έα στους Άινουρ, συμπεριλαμβανομένης της διαμόρφωσης της ίδιας της Γης (Arda). 

Ο Eru Ilúvatar ή Ο Ένας είναι ο μοναδικός παντογνώστης και παντοδύναμος δημιουργός. Υπήρχε από πάντα στις Άχρονες Αίθουσες και κατέχει την Άφθαρτη Φλόγα στο πνεύμα του η οποία δίνει ύπαρξη από την ανυπαρξία. Eru σημαίνει "Ο Ένας", και Ilúvatar σημαίνει "Ο Πατέρας Όλων" στην Quenya. Είναι επίσης γνωστός και ως ο Παντοδύναμος. Ο Έρου είναι ένα σημαντικό μέρος από τις ιστορίες του Σιλμαρίλλιον, αλλά δεν αναφέρεται ονομαστικά στο Χόμπιτ και στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.

Ο Έρου είναι υπερβατικός, και εντελώς έξω και πέρα ​​από τον κόσμο. Πριν από οτιδήποτε άλλο δημιούργησε μια ομάδα αγγελικών όντων, που ονομάζεται στην γλώσσα των Ξωτικών Ainur (Άινουρ), τους οποίους άναψε με την Άφθαρτη Φλόγα. Κάθε Άινου προήλθε από ένα μέρος του μυαλού του, και αυτά τα ιερά πνεύματα ήταν συμπρωταγωνιστές στη δημιουργία της Άρντα, μέσω μιας ιερής μουσικής και ψαλμωδίας που ονομάζεται "Η Μουσική των Άινουρ", και εξιστορείται μέσα από την Αϊνουλιντάλη (Ainulindalë), κεφάλαιο του βιβλίου Σιλμαρίλλιον. Ο Μέλκορ δημιούργησε διχόνοια στη μουσική και ο Ιλούβαταρ πρόσθεσε τρία θέματα στην Μουσική των Άινουρ, η οποία μιλούσε για την τύχη της Άρντα. Από αυτή τη μεγάλη μουσική, ο Έρου τους έδειξε το Όραμα το οποίο έδειξε αχανείς αίθουσες των χώρων και ιστορίες που ξεδιπλώνονται στα βάθη του χρόνου, και μερικοί Άινουρ παρασύρθηκαν σε αυτό.  

Το επόμενο πράγμα που δημιούργησε ήταν η Έα, το σύμπαν. Στη συνέχεια έδωσε στους Άινουρ την επιλογή να πάνε στην Έα και να τη διαμορφώσουν όπως επιθυμούσαν. Οι πιο ισχυροί Άινουρ που επέλεξαν να το πράξουν ονομάζονταν Βάλαρ και έλεγχαν τη διαμόρφωση της Άρντα. Ωστόσο δεν μπορούσαν να δημιουργήσουν ζωή, όπως αποδεικνύεται από τον Άουλε, ο οποίος ήταν σε θέση να δώσει μόνο το σχήμα στους Νάνους, ενώ η συνείδηση ​​τους δόθηκε από τον Έρου. Οι Βάλαρ συνοδεύονταν από τους Μάιαρ, τους μικρότερους Άινουρ. Οι Άινουρ δεν ήταν παντογνώστες και υπήρχαν κάποια πράγματα πέρα από την κατανόησή τους. Αυτά ήταν η δημιουργία των Ξωτικών και των Ανθρώπων, τα παιδιά του Ilúvatar (Eruhíni), που δημιουργήθηκαν χωρίς τους Άινουρ. Άλλα πράγματα που τα γνωρίζει μόνο ο Έρου είναι το πεπρωμένο τους και το ίδιο το Τέλος.

Ο Ιλούβαταρ μπορεί από μόνος του να δημιουργήσει ανεξάρτητη ζωή ή πραγματικότητα δίνοντας του τη Άφθαρτη Φλόγα. Δημιούργησε τα Ξωτικά και τους Ανθρώπους. Αυτός είναι και ο λόγος που στο Σιλμαρίλλιον και οι δύο φυλές ονομάζονται τα Παιδιά του Ιλούβαταρ (Children of Iluvatar, Eruhini). Όλα τα όντα που δεν δημιουργούνται άμεσα από τον Έρου, (π.χ. Νάνοι, Έντς, Αετοί), θα πρέπει να γίνουν δεκτά από τον Έρου ώστε να γίνουν κάτι περισσότερο από απλές μαριονέτες του δημιουργού τους.

Η φυλή των Νάνων δημιουργήθηκε από τον Άουλε (Aule), και τους δόθηκε νοημοσύνη από τον Έρου. Τα ζώα και τα φυτά που είχαν διαμορφωθεί από τη Γιαβάννα (Yavanna) κατά τη διάρκεια της Μουσικής των Άινουρ, μετά από τα μουσικά θέματα καθορίστηκαν από τον Έρου. Οι Αετοί του Μάνγουε (Manwe) δημιουργήθηκαν από τη σκέψη του Μάνγουε και της Γιαβάννα. Η Γιαβάννα δημιούργησε επίσης τους Έντς, στους οποίους δόθηκε νοημοσύνη από τον Έρου.